Verantwoording
Bij een eerste kennismaking met de liturgische vieringen van de Oud-Katholieke Kerk, werpen de liturgische en fysieke handelingen en houdingen de nodige vragen op. Dit betreft bijvoorbeeld het gebruik van wierook en kaarsen, verschillende lichamelijke houdingen (buigen, knielen, staan) en gebaren (het slaan op de borst, het maken van het kruisteken). Als je uit een andere kerkelijke traditie komt en van jongs af aan daarin niet bent grootgebracht, wekt de aanblik daarvan direct al bepaalde vragen op geeft je het gevoel op onbekend terrein te zijn. Het spreekwoord zegt dat “onbekend onbemind maakt”. Het gevaar is niet ondenkbeeldig dat door onbekendheid en gebrek aan achtergrondinformatie de liturgische vieringen van de OKK hierdoor in de loop van de tijd als “onbemind” worden ervaren.
Onlangs mocht in een vijftal brochures ontvangen die de hiervoor genoemde liturgische gebruiken uitleggen. Daardoor werd veel van dit onbekende, ondanks de summiere beschrijving, voor mij meer begrijpelijker. Door het lezen daarvan groeide respect voor deze liturgische gebruiken. Immers zij fungeren vanuit een eeuwenoude traditie als dragers van het geloofsgeheim en worden zo als symbolen gebruikt om Gods liefde en genade voor alle mensen te benadrukken. Ze getuigen en spreken voor een op God gericht hart van ons geloof en van de hoop op God en de liefde van Christus voor zondaren.
Omdat het wellicht ook voor anderen nuttig is de inhoud van voornoemde brochures te kunnen lezen heb ik deze in dit boekwerkje gebundeld. Ik hoop dan ook van harte hierdoor een bijdrage te mogen leveren voor een beter begrip van de Oud-Katholieke eredienst. De oorspronkelijke volgorde van de brochures heb ik om praktische redenen enigszins gewijzigd, doch als inhoud zijn de vijf brochures nagenoeg integraal overgenomen.
Genoemde brochures zijn uitgegeven door de “Oud-Katholieke Liturgiegroep Utrecht” onder de naam “Liturgische gebruiken” onder de volgende titels:
1. Het kruisteken
2. Zalven met olie
3. Liturgische houdingen en gebaren
4. Wierook branden
5. Kaarsen branden
Deze reeks is gebaseerd op de serie ‘What we do in Church and Why’, geschreven door broeder Edmund Straszak, uitgegeven door St. Deny’s Bookshop, Manchester en het C.L.A. Faith House, Londen.
De serie is door een aantal gelovigen grondig bewerkt voor het Nederlandse taalgebied en is in eigen beheer van deze OKK Liturgiegroep uitgegeven.
Enkhuizen, november 1999 – SWdV