Klankbeelden & Waterwerken.
14 november – 7 december 2024
G A L E R I E 4 4
Molenstraat 44, 2513 BL Den Haag
galerie44@hotmail.com
donderdag, vrijdag en zaterdag: 13:30-17:00 uur
Expositie Hetty Looman
Van 16 november t/m 7 december exposeert Hetty Looman in G A L E R I E 4 4. Het is Hetty’s tweede expositie in de Galerie, maar zij toont volkomen ander werk dan in 2023. Toen exposeerde ze portretten van keramiek, terwijl de huidige beelden veel abstracter zijn en alleen naar figuratieve elementen verwijzen. Hetty exposeert beelden die als installatie worden opgehangen en niet alleen prachtig zijn om te zien maar ook een heel mooie warme klank hebben, en daarnaast reliëfs die beweging suggereren. De tentoonstelling draagt dan ook de toepasselijke naam Klankbeelden & Waterwerken.
Wij bezoeken Hetty in haar atelier in de binnenstad van Den Haag. Een rondkijkje in deze ruimte geeft ons een indruk van haar werk: geboetseerde portretten, delen van grote gelaste en gesmede beelden, keramische vormen die aan maskers doen denken en wandreliëfs in verschillende vormen.
Het meeste is keramisch werk. Hetty boetseert voornamelijk, want zij laat een beeld graag groeien. En met klei is het ook begonnen bij haar. Met een jaar of 16 raakte zij geïnteresseerd in boetseren en kreeg haar eerste lessen bij de Haagse beeldhouwer Peter Kortekaas. Het bleek al snel dat ze over veel aanleg beschikte en ze begon na haar middelbare school met de opleiding Beeldhouwen aan de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten in Den Haag en aansluitend aan de Rijksacademie van Beeldende Kunsten in Amsterdam. Ze is blij dat ze het beeldhouwvak in al z’n facetten zo goed heeft geleerd en bijvoorbeeld alles weet over de menselijke maatvoering, want ‘zulke dingen heb je altijd nodig, welke kant je ook opgaat.’
Na haar afstuderen liet Hetty het figuratieve vrijwel direct los en engageerde zich aan het HCAK (Haags Centrum voor Aktuele Kunst), het kunstenaarsinitiatief dat zich voor vernieuwende, experimentele kunst inzette, en waarvan de kunsthistoricus/criticus Philip Peters de theoretische motor was. Ze ging lassen en smeden aan de Vrije Academie bij Frans de Wit en maakte heel grote kunstwerken, tót het smeden haar door haar zwangerschap fysiek te zwaar werd. Daarna heeft zij beelden in ijzer gemaakt – maar aan al dit grote werk lag hetzelfde idee ten grondslag: Hoe maak je met zwaar materiaal iets dat toch een lichte, bewegelijke of zelfs fragiele indruk maakt? Meerdere van deze grote werken zijn geëxposeerd, zoals aan de Fort Ellewoutsdijk aan de Westerschelde en onder de titels Zand, Water en Vuur aan de Westfriese Omringdijk langs de kust van het IJsselmeer bij Hoorn. Inmiddels heeft de laatste serie een andere vaste bestemming gevonden.
Het ontdekken van materiaal is de kern van Hetty’s werk. Ze wil steeds een avontuur beleven door andere materialen te gebruiken. ‘Wat kan het aan, wat kan ik ermee? Kan ik hierin mijn idee vormgeven?’ Ze werkte bijvoorbeeld een periode met was en liet dit stromen en stollen om er vorm aan te geven. Toen een leerling met brons ging werken, wekte dit haar interesse voor de vraag hoe klei eigenlijk klinkt, want beweging en trilling zijn belangrijke aspecten van haar werk. Ze begon te experimenteren met soorten en klanken van klei en ontdekte dat haar klankbeelden, als je ze met mallets of een andere slagtechniek in beweging brengt, allemaal een eigen klankkleur en toonhoogte hebben. Als Hetty ons dit demonstreert, horen wij prachtig gamelan-achtige klanken. Hetty begon zich daarom in de Javaanse gamelanmuziek en met name de xylofoon te verdiepen. Vooral het gegeven dat een octaaf op dit instrument uit 6 of 7 tonen bestaat, fascineerde haar, omdat ze dat ook op haar klankbeelden kan toepassen. Dit alles inspireerde haar tot performances in samenwerking met celliste Wen Chin Fu en percussionist Sander van Elferen, waarbij het draad waar de beelden aan hangen als snaren fungeerde en klanken elektronisch werden versterkt. Dit leidde tot bijna meditatieve ervaringen, vertelt Hetty enthousiast. Maar ze schrijft ook kleine, ritmische composities voor de natuurlijke klanken van haar klankbeelden, die daarnaast ook als beeld heel interessant zijn. Sommige lijken op abstracties van mannenruggen of doen denken aan de Afrikaanse maskers die in haar atelier hangen.
De klankbeelden vormden een opstapje naar de watervormen in reliëfs, waar Hetty op het moment ook mee bezig is. Hierin gaat het haar om de platheid van een reliëf en de illusie van beweging, beide belangrijke kenmerken van haar werk.
Bij Hetty ontwikkelt zich het creatieve proces heel natuurlijk. ‘Je begint met een idee en wat materiaal en op een gegeven moment gaan de werkstukken dan als het ware een eigen leven leiden.’ De hitte van een oven maakt ze uiteindelijk ‘af’. Hetty wil autonoom zijn in haar werk, motivatie en emotie zijn haar drijfveren.
In de galerie stelt Hetty haar klankbeelden op als installatie. Ze betrekt de ruimte van de locatie bij de beelden en vindt de intieme ruimte van de galerie heel geschikt voor een opstelling. De objecten moeten uitnodigen om er omheen te lopen. Daarnaast zal ze een serie kleine ruimtelijke schetsen tonen en een paar van haar keramische reliëfs waarin niet klank, maar beweging centraal staan.
De opening van de tentoonstelling vindt plaats op zaterdag 16 november om 16.00 uur. Op de openings- en op de sluitingsdag laat Hetty improvisaties horen.
U bent van harte welkom!
Oktober 2024, Hetty Burgers