Galerie 44
Kunst Ruimte Reflectie
Tussen 7 augustus en 3 september exposeert de in Amerika geboren en in Den Haag woonachtige beeldend kunstenaar Naomi Sultanik in Galerie 44. Haar expositie zal heten “Gaps and Bridges”.
Naomi Sultanik werd in Buffalo in de staat New York geboren. Sinds haar jongste jeugd staat haar leven in het teken van kunst. Haar vader schilderde in zijn vrije tijd en dankzij een cultureel geïnteresseerde industriële elite had Buffalo een rijk cultureel klimaat. Er woonden dan ook veel kunstenaars die voor de nazis uit Europa waren gevlucht. De stad bezat één van de beste musea voor moderne kunst in Amerika, een klassiek orkest dat gratis concerten gaf en er vonden regelmatig lezingen plaats. Al met 16 jaar kreeg Naomi lessen figuurtekenen aan The Art Student League for Drawing in New York van de geëmigreerde Duitse kunstenaar George Grosz, wat haar stimuleerde haar kinderdroom “kunstenaar” te worden te realiseren. The Buffalo AKG Art Museum werd haar tweede thuis, hier ontdekte en bestudeerde ze de werken van Antoni Tapies, Clifford Still en Sam Francis. Na de high school kreeg Naomi een beurs voor de Universiteit van Buffalo en de Cooper Union for the Advancement of Science and Art in New York, waar ze zich toelegde op Fine Art. Ze kijkt met veel plezier terug op haar studietijd. Door de kennis en het zelfvertrouwen dat ze daar opdeed, kon ze later zelfstandig haar eigen artistieke keuzes maken, benadrukt ze. In het midden van de jaren zestig ging Naomi studeren aan de Bezalel Academy of Arts and Design in Jeruzalem en maakte daar met groeps- en solotentoonstellingen haar professionele start. Een reis naar Amsterdam midden jaren zestig leidde ertoe dat ze zich permanent in Den Haag vestigde waar ze de kans kreeg de ruimtelijke en textuele aspecten van haar werk verder te ontwikkelen. Ze volgde ook cursussen boekbinden aan de Volksuniversiteit Amsterdam en textiel design aan het Fashion Institute of Technology in New York.
Wij bezoeken Naomi in haar atelier in de binnenstad van Den Haag. Het staat en hangt vol met haar werk: tekeningen, maar vooral installaties met stoffen en andere materialen. Aan het begin van haar carrière maakte Naomi ook figuurlijk werk, vertelt ze, maar in de loop der jaren werd ze steeds abstracter, hoewel ze bij alle stilistische ontwikkelingen haar principes altijd trouw is gebleven en haar handschrift hetzelfde bleef: “The lines are the same”. Naomi staat open voor alles en leest veel. “I have always been a learner,” benadrukt ze. Ze vermengt verschillende kunstuitingen met elkaar: tekeningen, installaties en woorden, “notations”, want woorden schrijven is voor haar ook tekenen. “Thinking is Drawing” , citeert ze de door haar bewonderde Duitse kunstenaar Josef Beuys.
Naomi zit nooit om ideeën verlegen. Van het één komt het ander, en soms werkt ze wel tien jaar aan hetzelfde idee omdat het zich steeds verder ontwikkelt. Naomi is meer geïnteresseerd in het proces dan in het resultaat en werkt intuitief: “Inspiration is a quickened heartbeat or a deep sigh”, zegt ze. Het gaat haar om de manier waaróp je naar dingen kijkt, die internaliseert en uitdrukt. Ze wordt daardoor zowel geïnspireerd door haar atelier of tuin, waar ze elke dag is, als door een met swastika’s volgekliederde kinderspeelplaats in Polen, wat haar inspireerde tot het maken van een aantal objecten met de naam Krakau. Toch denkt ze dat landschappen haar meer inspireren dan mensen. “It ‘s experienced landscape, not people.”
Naomi beschrijft haar werk als “mixed paintings”, of “mixed media” en noemt zichzelf “visual artist” omdat ze voornamelijk collages maakt, geen traditionele schilderijen of tekeningen. Hierin kunnen teksten en grammatica echter wel een rol spelen. Zo maakte ze van een oude Griekse grammatica uit het eind van de 19de eeuw twaalf vogelnestjes.
Ik maak mixed media schilderijen, werken op papier en objecten waar proces en materiaal een dialoog aangaan over de natuur en de grenzen van ruimtelijk zien of vertellen. De intuitieve confrontatie van materialen en tekst resultereert vaak in installaties. Tegenstellingen, periferieën, overlappingen vormen een fragiele grammatica van vrije associaties en intense observaties. Een recente tentoonstelling toont een groep werken, waar de nevenschikking van materiaal, tekst, gebaar en de relatie van fragmenten tot een geheel van beelden leidt, die de voortdurende beweging tussen toeval en noodlot, licht en schaduw, mens en natuur oproepen. (Citaat Naomi Sultani, vertaling HB).
In New York heeft Naomi ook vele jaren lesgegeven, waarbij het haar vooral om ging haar leerlingen te inspireren. Ze bracht boeken mee van grottekeningen tot moderne kunst, opdat haar studenten leerden zién. Ze beschouwde haar lessen dan ook eerder als therapie dan al schilderles, vertelt ze lachend. Daarnaast gaf Naomi Tai Chi lessen die ze combineerde met tekenopdrachten, want als haar leerlingen een beweging tekenden, snapten ze het beter. In Amsterdam en New York gaf Naomi lessen en workshops op het gebied van Mixed Media en in Amsterdam over ontwortelheid en immigratie.
Naomi heeft haar hele leven zeer veel geëxposeerd. Heel belangrijk voor haar was de expositie Haiku in het Museum het Kruithuis in ‘s Hertogenbosch en Museum de Kapburg in Egmond aan Zee begin jaren tachtig. De daar getoonde installaties van objecten van stof en klei waren bepalend voor haar verdere ontwikkeling. Er volgden vele andere tentoonstellingen, onder andere eind jaren tachtig in het Museum Fodor, de Paladijn Gallery, de Galerie Vassallucci Arte en rond 2000 in Amiticae in Amsterdam en in Haagse Kunstkring. In Amerika exposeerde ze in het “MAP” (Maryland Art Place) in Baltimore, het Mid-Hudson Arts and Science Center in New York, het Dorsky Museum in Suny New Palz in de staat New York, de Westenburg Gallery in Texas en in 2000 in het Lichtenstein Center For The Arts in Pittsfield. Daarnaast exposeerde Naomi in vele andere internationale musea, in onder andere Istanbul, België en Engeland. Ze nam tevens deel aan boekprojecten en tentoonstellingen van boekbinders in musea en culturele centra in New York, maar ook in Egypte.
In de Galerie zal Naomi twee zeer grote werken tentoonstellen, en daarnaast een aantal kleinere tekeningen en installaties. Zij verheugt zich erop dat haar werken in de lichte galerie een dialoog kunnen aangaan met de bezoeker en met elkaar.
Hetty Burgers, juli 2025
U bent van harte welkom bij de opening van de expositie “Gaps & Bridges” op zaterdag 9 augustus om 16.00u.
Bezoekers van de opening krijgen de mogelijkheid vanuit de galerie een rondje te maken door de oud-katholieke schuilkerk.